دندان های شیری ، زمان و ترتیب رویشی

در هنگام تولد زوائد استخوان فک بالا (ماگزیلا) و فک پایینی (مندیبل) هیچ کدام به خوبی تکامل نیافته‌اند . اگر چه که نخستین دندان های شیری به طور معمول تا حدود ۶ ماهگی رویش نمی کنند ، ولی باید توجه داشت گاهی اوقات یک “دندان نوزادی” در دهان وجود دارد .

دندان های نوزادی می تواند یک دندان اضافی باشند که در اثر اختلال در روند تکاملی (دنتال لامینا) تشکیل شده باشند ولی معمولا یک دندان قُدامی ( انسیزور، یا همان دندان های قرار گرفته در جلوی دهان) طبیعی است که صرفا زودتر رویش یافته است به این دلیل که ممکن است این دندان یک دندان نرمال(طبیعی) باشد نباید بدون بررسی کشیده شود.

زمان و توالی رویش دندان های شیری :

قبل از پرداختن به این موضوع باید توجه نمود زمان رویش دندان ها نسبتا متغیر است و تا ۶ ماه تسریع و یا تأخیر در محدوده زمانی طبیعی قرار دارد. با این حال توالی رویش معمول تغییر نمی کند و نکته مهم هم همین است.
می توان انتظار داشت اولین دندان هایی که در دهان کودک ظاهر می گردد دندان های ساترال یا همان دو دندان پیشین مرکزی فک پایین رویش پیدا کند، این رویش در حوالی ۸ ماهگی به وقوع پیوسته و معمولا ظرف مدت ۲ ماه یعنی حدود ۱۰ ماهگی دو دندان لترال (پیش کناری فک پایین) و پس از یک ماه دو دندان سانترال ( پیش میانی یا همان خرگوشی ) فک بالا (ماگزیلا) و حدودأ دو ماه بعد دندان های لترال فک بالا یا همان پیش کناری در دهان ظاهر میگردند. با یک حساب ساده میتوان فهمید در حدود ۱۲ ماهگی اطفال ۸ دندان رویش یافته در فک دارند که همه در موقعیت قدام فک قرار گرفته اند.
اولین دندان مولار یا همان کرسی بزرگ شیری پس از ۳ الی ۴ ماه بعد از پیش کناری فک بالا در دهان ظاهر می شود . حدود ۱۶ ماهگی اولین کرسی بزرگ فک پایین و پس از آن اولین کرسی بزرگ فک بالا نمایان می شوند.حدودأ ۳الی ۴ ماه زمان می برد تا دندان های نیش فک بالا و یک ماه بعد دندان نیش فک پایین در دهان ظاهر گردند،دندان نیش فضای مابین اولین کرسی بزرگ و پیش کناری را در فک پر خواهد نمود.بدین ترتیب حدود ۲۰ ماهگی ،اطفال در دهان خود ۱۶ دندان شیری دارند که قادرند نیازهای اولیه خود را بجا آورند.
سیستم دندان های شیری معمولأ حدود ۲۴ تا ۳۰ ماهگی با رویش مولرهای دوم مندیبل (دومین کرسی کوچک) و سپس دومین کرسی فک بالا (ماگزیلا) کامل می شوند.
لازم بذکر است وجود فضا بین دندان های شیری در قسمت قدامی فک طبیعی است ولی در دو منطقه که فضاهای اولیه خوانده می شود قابل توجه می باشد .این فضا در قوس فک بالا بین دندان های پیش کناری و نیش قرار داشته در صورتی که در فک پایین بین نیش و اولین کرسی شیری قرار دارد. از زمانی که دندان ها رویش میابند فضای اولیه به طور طبیعی وجود داشته است .با توجه به اینکه تعداد دندان های دائمی زیادتر از شیری و اندازه آنها بزرگتر می باشد وجود این فضا (و البته فضاهای دیگر که اینجا ذکر نگردیده است) برای رویش دندانهای دائمی لازم می باشد.