سندرم دهان سوزان

سندرم دهان سوزان یک تغییر حس شایع ( اختلال در حس ) است که بیمار آن را بصورت احساس سوزاننده در مخاط دهان ( بدون هیچ تغییر بالینی در مخاط ) توصیف می کند . اگر چه زبان شایعترین محل درگیری می باشد ( گلوسوپیروزیس).

دیگر سطوح مخاط ممکن است علامت را نشان دهد ( استوماتوپیروزیس ) . علاوه بر احساس سوزش ، برخی بیماران درد مخاط را احساس می کنند ( استوماتودینیا ، گلوسودینیا ). احساس درد و سوزش ایدیوپاتیک ( دینیا ها ) همچنین می تواند دستگاه اداری تناسلی ( وولودینیا ) و مخاط روده ای را نیز درگیر کند. سندرم دهان سوزان پاسخ ایمنی به داروهای مشخص می باشد ( بخصوص مهار کننده آنزیم تبدیل کننده انژیوتانسین ).

فاکتور های موضعی و سیستمیک متعددی به عنوان دلایل این شرایط بیان شده اند. اما هیچکدام به اثبات نرسیده اند . این نکته که اکثر بیماران زنان هستند که در دوره یائسگی می باشد منجر به این باور شایع می شود که کاهش استروژن یا پروژسترون علت این مسئله است . اما رابطه قوی بین این کاهش و سندرم زبان سوزان اثبات نشده است . بعضی مدارک دلالت بر منشا اتوایمیون ( با واسطه سیستم ایمنی ) می کنند.

میزان غیر طبیعی انتی بادی ضد هسته ای ( ANA) و فاکتور روماتویید ( RF) در سرم بیش از ۵۰٪ بیماران یافت می شود . ‌اگر چه ممکن است در افراد مسن بدون سندرم دهان سوزان نیز یافت شود . این اختلال قویا در رابطه با افسردگی و حالات عصبی گزارش شده است و منجر می شود که بعضی از نویسندگان این بیماری را جزء بیماریهای روانی تنی طبقه بندی کنند. مطالعات مقایسه ای کنترل شده صورت گرفته ای در دسترس نیست.

سندرم زبان سوزان ۲ تا ۳٪ از بالغین را مبتلا می سازد ( ۱۴٪ از زنان یائسگی)، در آسیا و بومیان آمریکایی بیشتر از سفید پوستان و سیاهپوستان است ، و شیوع بیشتری در سنین بالاتر دارد ( بخصوص بعد از ۵۵ سال ) . این اختلال یکی از شایعترین مشکلات یافته در کارهای بالینی پاتولوژی دهان و فک و صورت می باشد.

نماهای بالینی سندرم دهان سوزان :

خانما ۴ تا ۷ برابر آقایون به درگیری سندرم دهان سوزان را دارند . این سندرم در سنین قبل از ۳۰ نادر است . ( برای مردان ۴۰ سال ) و شروع آن در خانمها معمولا ۳ تا ۱۲ سال پس از یائسگی اتفاق می افتد.

این اختلال یک شروع خودبخودی دارد ، آن چه ممکن است کاملا تدریجی باشد . در سطح پشتی زبان احساس سوزش ایجاد می شود ، این احساس اختصاصا در ۱/۳ قدامی ( جلوی ) زبان شدید تر است . گاهی بیماران درد را به حالت تحریک شده یا زخمی بیان می کنند . تغییراتی را در اندازه و تعداد پاپیهای فیلی فرم ( جوانه های نخی شکل روی سطح زبان ) نشان می دهند . بطور معمول آنهایی که زبان خود را در مقابل دندان می سایند، معمولا قرمزی و التهاب پاپیها را در نوک زبان نشان می دهند.

اگر پشت زبان بطور واضحی اریتماتوز ( قرمز رنگ و ملتهب ) و صاف بود ، روند عفونی موضعی یا سیستمیکی مانند آنمی یا کاندید ای اریتروماتوز باید در نظر گرفته شود . پرسشگری دقیق اغلب نشاندهنده آن است که مناطق دیگر دهان نیز بطور مشابهی درگیر شده اند( بخصوص کام سخت و لبها) . در موارد نادری از آزمایش های کاهش قابل ملاحظه ای در میزان خروج بزاق‌ تحریکی قابل رویت است ، با این وجود تعداد زیادی از بیماران از خشکی دهان رنج می برند. میزان پروتئین های مختلف ، ایمونوگلولولین و فسفاتها ممکن است در بزاق افزایش یافته باشد.

همچنین ممکن است PH بزاق و توانایی با فرینگ ( توانایی خنثی سازی شرایط اسیدی دهان توسط خود بزاق ) آن کاهش یابد. یک طرح که عموما توصیف می شود این است که هنگام بیدار شدن ناراحتی اندکی وجود دارد . در طول روز شدت آن افزایش می یابد . دیگر بیماران مبتلا تقویت و تضعیف در طی چندین روز یا چندین هفته توصیف می کنند . معمولا این شرایط مزاحم خواب نمی شود.

تغییر دائمی در حس چشایی ( شوری یا تلخی ) یا کاهش در آن ممکن است با احساس سوزش همراه شود . برخورد با مواد غیر آلی داغ یا مایعات داغ اغلب علائم را تشدید می کند . عده کمی از بیماران نیز دائما از ناراحتی اندکی آزرده اند

همانند دیگر ناراحتی های مزمن ، بیماران درگیر مکررا اختلالات روحی معمول مانند افسردگی ، اضطراب یا تحریک پذیری را نشان می دهند . با از بین رفتن شرایط دردناک یا دهان سوزاننده زبان این اختلالات بر طرف می شود و رابطه میان مدت زمان و شدت واحساس سوزش و میزان اختلال عملکرد روانی وجود ندارد.