آیا واقعا باید سالی دو بار به دندانپزشک مراجعه کنم؟

سوال: دندان پزشک من گفته است که باید دو بار در هر سال برای تمیز کردن دندان ها به وی مراجعه کنم، اما صادقانه بگویم که مراجعه به یک دندانپزشک آن هم سالی یک بار خیلی سخت است. اجتناب از مراجعه به دندان پزشک چقدر می تواند برای سلامت دندان های من بد باشد؟

ما کاملا مشکل و سختی که می گویید را درک می کنیم (و یا تمایل شما به اجتناب از درد و نرفتن به وقت ملاقات دندان پزشک). مراجعه به یک دندان پزشک می تواند منجر به ایجاد آشفتگی در شما شود و یا حتی اگر نیازی ضروری به آن نباشد، وقت گذاشتن برایش در تقویم هفتگی ممکن است کار سختی باشد. برای این که به خوبی با این مشکل و پاسخ مناسب برای آن مواجه شویم، با خانم ماریا لوپز هاول، سخنگویی اتحادیه دهان و دندان ایالات متحده آمریکا، و همچنین ورا تنگ، دندان پزشک مقیم نیویورک، صحبتی داشتیم.

فرض کنید که میزان حداقلی وقت ملاقات دندانپزشک برای شما سالی یک بار باشد. اما باید بگوییم که بسته به سلامت دهانی خود ممکن است نیاز باشد در هر سال برای دفعات بیشتری به ملاقات دندان پزشک خود بروید.

اینکه تعداد دفعات مناسب رفتن به ملاقات دندانپزشک چقدر است به وضعیت دندان ها، لثه و اینکه تا چه حد بهداشت دهان و دندان خود را رعایت می کنید بستگی دارد. دکتر نمدچی در این باره می گوید: « یک رژیم و پروتکل همگانی وجود ندارد که پاسخگوی نیاز های تمامی افراد باشد ».

هدف غایی برای دندان پزشک و خود شما این است که به اندازه ای شما را ملاقات کند که از بروز مشکلات دهانی و بهداشتی جلوگیری شود. مشکلاتی نظیر پوسیدگی دندان (حفره ها) و یا بیماری لثه ها (پریودنتیت) هر دو می توانند منجر به ایجاد درد و از دست دادن دندان شوند و خوشبختانه امکان اجتناب از آن ها به سادگی وجود دارد. مراجعه منظم به دندانپزشک می تواند از بروز همه این مشکلات جلوگیری کند و یا آن ها را در جایی که هستند متوقف نماید. نشستن بر روی صندلی دندان پزشک برای یک بار در سال کلید اجتناب از این مشکلات است.

آقای دکتر مهیار در این باره می گوید:« من کاملا درک می کنم که زندگی بسیار شلوغ و پردردسر می شود، پس اگر شما سلامت دهانی خوبتری به نسبت افراد دیگر دارید، ملاقات دندانپزشک برای یک بار در هر سال مناسب است. اما اگر در هر سال دو بار به یک دندان پزشک مراجعه کنید قطعا امنیت بیشتری برای سلامت دهانی خود ایجاد خواهید کرد و هر گونه مشکل ریز و درشت را می توان خیلی زود تشخیص داد و راحت تر درمان کرد. این بهتر از آن است که برای درمان آنها حدود یک سال کامل صبر کنیم.

خب حالا چطور بفهمیم که ما فردی هستیم که ملاقات دندان پزشک آن هم یک بار در سال برایش کافی است و یا باید دفعات بیشتری به پزشک خود مراجعه کند؟ پاسخ خیلی ساده است: دندان پزشک شما این موضوع را متوجه می شود. سپس وظیفه شما این است که از حرف وی پیروی کرده و قطعا دلایل خوبی وجود دارد که چنین کاری کنید.

شایان ذکر است که: باکتری های موجود در دهان شما، موارد جدی هستند که می توانند بی سر و صدا بهداشت دهانی شما را تخریب کنند، بدون این که متوجه شوید!

یک باکتری خطرناک و بد به نام پلاک (plaque) به صورت مداوم در حال شکل گرفتن بر روی دندان ها و لثه شما است. پلاک یک ماده چسبناک و بدون رنگ است که می تواند از ناحیه مینای دندان شما تغذیه کند (مینای دندان همان پوشش بیرونی و سخت از دندان است) و منجر به ایجاد حفره بر روی دندان ها شود. اگر به صورت مرتب از شر باکتری پلاک خلاص نشوید، می تواند سختتر و قوی تر شده و به شکل رسوب یا کالکولوس درآید و منجر به بروز بیماری های لثه ای شود.

واقعا دوست ندارید که باکتری های روی دندان تبدیل به رسوب های سخت شوند؟ اینجا دیگر کار بر عهده ملاقات های دندانپزشک خواهد بود. حتی افرادی که در مسواک کردن و نخ دندان کشیدن بهترین هستند نیز نمی توانند به تنهای رسوب های این باکتری را بردارند. دکتر مهیار در وصف این موضوع می گوید:« رسوب های پلاک در واقع چیزی شبیه به لکه و رسوب های پهلوی کشتی است. پس از مدتی باید حتما آنها را با ابزار قدرتمندی بشورید. شما می توانید دندان های خود را به صورت مرتب مسواک بزنید اما گاهی اوقات به ابزار و لوازم قدرتمند و حرفه ای نیاز دارید تا به خوبی دندان های خود را از شر رسوب خلاص کنید».

گذشته از این موضوع، ملاقات منظم دندانپزشک می تواند به شما کمک کند به چیزی بیشتر از سالم نگه داشتن دندان های خود برسید. نشانه های مشکلات و شرایط متغیری نظیر دیابت و کم خونی معمولا در دهان شما بروز پیدا می کنند. در نتیجه اگر دندانپزشک شما در حین ویزیت متوجه مورد خاصی شود شما را به یک متخصص ارجاع می دهد تا به خوبی شرایط بدنی را مورد ارزیابی قرار دهد.

علاوه بر این، ملاقات دندانپزشک می تواند یک تلنگر مثبت برای شما باشد تا هرچه بهتر بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنید. قطعا این حس را متوجه شده اید که همیشه پس از تمیز شدن دندان ها و سفیدی آنها، هر کاری خواهید کرد تا وضعیت سالم و تمیزشان را نگه دارید. دندانپزشک ها عاشق چنین چیزی هستند. دکتر محمود رضا نمدچی در این زمینه می گوید که برخی از مراجعه کنندگان پس از گذشت زمان، اشتیاق خود در زمینه بهداشت دهانی را از دست می دهند اما پس از اینکه دوباره به ملاقات دندان پزشک خود می روند دوباره اشتیاق کافی را پیدا خواهند کرد.

اگر به دلیل اضطراب و استرس رفتن به پیش دندان پزشک خود را عقب می اندازید، راه های بسیار زیادی وجود دارد تا این تجربه ترسناک را کاهش دهید.

دکتر نمدچی در همین زمینه پیشنهاد خوبی را ارائه داد: با دندانپزشک خود صحبت کنید. به آن ها در مورد ترس های دهان و دندانی خود بگویید و بخواهید اگر بپرسید که آیا می توانند کاری انجام دهند تا با آنها به خوبی مواجه شد. دندانپزشک ها رقبت زیادی به داشتن وقت های ملاقاتی دارند که منجر به سالم تر شدن شما شود و همچنین عادت های خوب مراقبت دهان و دندان در خانه را به شما گوشزد کنند.

همچنین در نهایت از شما خواهند خواست که برای اجتناب از بیماری و مشکلات جدی هرچه زودتر برای ملاقات بعدی و بررسی وضعیت دهان و دندان ها به مطب بروید. آنها به خوبی می دانند که اگر شما از وقت ملاقات خود حس شکنجه را داشته باشید، احتمالا به زودی بر نخواهید گشت، بنابراین همه آنها یک هدف مشترک دارند و آن هم این است که وقت های ملاقات را تا حد ممکن رضایت بخش سازند. از جمله گزینه های پیشنهادی در این زمینه شنیدن موسیقی با هدفون، استفاده از نیتروس اکسید (گاز خنده) و موارد دیگر است.

و اما یک نکته دیگر: ملاقات منظم دندان پزشک می تواند به شما کمک کند تا تجربه درمانی شما راحت تر و با درد کمتر باشد. با گذر زمان احتمالا میزان آشفتگی و ترس شما کاهش یافته و متوجه خواهید شد که واقعا نیازی به نگرانی وجود داشته است. همچنین تمیز نگه داشتن دندان ها می تواند کمک کند تا جلسات ملاقات بعدی معمولی تر باشند و یا حتی به وقت ملاقات کمتری نیاز داشته باشید.

با رعایت نکات بهداشتی مناسب می توانید پروسه وقت های ملاقات دندانپزشکی خود را بهتر و روان تر کنید چرا که شکل گیری پلاک و رسوب های سخت در این شرایط کمتر خواهد بود. دندان های خود را دو بار در روز و هر بار به مدت دو دقیقه و با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. این کار مینای دندان شما را قوی می کند. همچنین هر روز از نخ دندان استفاده کنید. درست است که انجام این کارها آنچنان جالب نیست اما از هر کسی که تجربه عصب کشی دندان را داشته است بپرسید به شما خواهد گفت که یک ذره کوچک از پیشگیری ارزش هزاران درمان و هزینه را دارد.