عفونت دورتاج دندان (پری کورونایتیس) را می توان عفونت بافت نرم در اطراف تاج دندان نیمه روییده,( نیمه نهفته ) تعریف کرد.التهاب فاصله میتواند حاد ,تحت حاد یا مزمن باشد . اگرچه از نقطه نظر تئوری هر دندان میتواند با عفونت دورتاجی ملازم باشد اما عملا بیشترین موارد شامل دندان های عقل آرواره فک پایین می شود.
فولیکول به عنوان یک فضای بالقوه ,در بین لثه پوشاننده دندان و تاج دندام وجود دارد .این فضای فولیکولی از طریق کانالی که از میان بافت نرم می گذرد به درون حفره دهان راه دارد.
عفونت از این فضای فولیکولی آغاز شده و به بافت نرم روی دندان عقل سرایت میکند .با رویش دندان عقل فک پایین شیوع این بیماری(operculum) آپرکولوم لثه روی دندان عقل می باشد که با عفونت آن نوعی از پری کورونایس به نام آپروکولاتیس ایجاد می شود که در این شرایط لثه روی دندان عقل شدیدا دردناک و عفونی می شود.
در عفونت دورتاجی حاد (پری کورونایتیس حاد) بیمار از درد ضربان دار شدید که هنگام غذا خوردن شدید تر شده و خواب را از چشمانش گرفته و به اندام های دیگر کشیده می شود ,رنج می برد . گاهی این بیماری همراه با گرفتگی فک (تریسموس),تورم و مشکل بلع همراه است .
در معاینات بالینی با بیمار بد حالی روبه رو میشویم که دچار افزایش درد, حرارت بدن و بالا رفتن میزان نبض و تنفس , غدد لنفاوی تحت فکی بزرگ ودردناک و بوی بد دهان می باشد .لثه متورم و دردناک و با فشار مختصری می تواند باعث خروج چرک از زیر ان شود.
در عفونت دور تاجی تحت حاد (Subacute Pericoronitis) درد مداوم و گنگی وجود دارد که معمولا به نواحی دیگرکشیده نمی شود.
بیمار اغلب از سفتی ارواره , تورم داخل دهان و مزه ناخوشایند شکایت دارد تب یکی از علائم نادر این بیماری می باشد ولی وجود غده لنفاوی بزرگ و دردناک در موقع لمس , بسیار شایع است.
در این شرایط فشار مختصر نیز باعث چرک از زیر آن می شود.
اما بوی بد به در تعداد کمی از بیماران دیده می شود.
در عفونت دور تاجی مزمن (Chronic Pericoronitis) یا پریکورونایتیس مزمن, درد کنگ همراه با مختصری ناراحتی برای یکی تا دو روز وجود دارد و ممکن است تا چند ماه این درد گنگ محو شود و اثری از ان باقی نماند, مزه و طمع ناخوشایند تقریبان توسط همه بیماران گزارش می شود.
درمان پری کورونایتیس فرض معمولان با اقدامات موضعی بدون نحوه انتی بوتیک میسر خواهد بود.
اقدامات موضعی شامل کنترل رعایت بهداشت استفاده از دهان شویه ها و در صورت کشیدن دندان عقل نیمه روییده قک مقابل و تخلیه چرک (درنا) تا حذف کامل ابسه و پس از ان خارج نمودن دندان عقل پایین امکان پذیر میباشد.
در پری کورونایتیس حاد جهت کنترل سریع عفونت وکاهش بروز پیجیدگی های جدی و درمان, اقدامات موضعی همراه با تجویز انتی بیوتیک (ترجیحا تزریقی) درمان مناسبی خواهد بود و پس از کنترل کامل عفونت جراحی خارج کردن دندان عقل توصیه می گردد.
جهت درمان پری کورونایتیس تحت حاد قدم اول رعایت اقدامات موضعی گزینه ی خوبی خواهد بود دراین شرایط تجویز آنتی بیوتیک معمولا تا جلسه ویزیت مجدد بیمار در طی فواصل زمانی ۷ روزه به تاخیر می افتد و در صورت عدم تخلیه چرک و بهبودی ممکن است آنتی بیوتیک هم تجویز گردد.