اهمیت نبض در دندان پزشکی
نبض :
فقط ۳ درصد از دندانپزشکان نبض بیماران را ثبت می کنند. در حالیکه اطلاعات بسیار ارزشمندی از این معاینه ساده به دست می آید . نبض نمایانگر نیروی وارد از طرف خون بر دیواره سرخک ها به ازای هر انقباض بطن چپ است. موج نبض در ۰/۱ تا ۰/۲ ثانیه پس از هر انقباض قلب طول سرخرگ ها را می پیماید و به مچ دست می رسد .جریان خون حقیقی مدت زمان بیشتری طول می کشد تا این مسافت را طی می کند . محل معمول برای اندازه گیری نبض، سرخرگ رادیال در مچ دست است . هر چند که سایر محل ها مانند سرخرگ کاروتید در گردن و سرخرگ تمپورال در ناحیه گیجگاهی نیز برای استفاده در حین جراحی ایمپلنت یا جلسات طولانی مدت درمان پروتز بسیار مناسب هستند.
تعداد نبض نرمال :
اندازه گیری تعداد نبض حداقل برای ۳۰ ثانیه و یک دقیقه توصیه می شود. نبض نرمال در بیمار غیر عصبی و در حالت آرامش بین ۶۰ تا ۹۰ ضربان در دقیقه تغییر می کند. ضربان ها باید قوی و منظم باشند. ریتم نرمال قلبی از گره سینوسی دهلیزی منشا می گیرد و نبض بازتابی از انقباض بطنی است.
حد بالای نبض نرمال ۱۰۰ ضربان در دقیقه در نظر گرفته می شود. نبض افرادی که در وضعیت ایده آل فیزیکی قرار دارند ممکن است بین ۴۰ تا ۶۰ در دقیقه باشد . نبض کمتر از ۶۰ ضربان در دقیقه یا بالاتر از ۱۱۰ ضربان در دقیقه در افراد غیر ورزشکار مشکوک به حساب می آید و مشاهده پز شکی را لازم می کند . کاهش تعداد نبض با ریتم نرمال ( کمتر لز ۶۰ ضربان در دقیقه) نشانگر برادیکارری سینوسی است.
در بعضی از بیماران این تعداد نبض نرمال است و ممکن است به ۴۰ ضربان در دقیقه نیز برسد، هر چند که بسیاری از بیماران در کمتر از تعداد نبض هشیاری خود را از دست می دهند.نبض کمتر از ۶۰ ضربان در دقیقه در یک فرد بالغ غیر ورزشکار ارزیابی پزشکی را قبل از جراحی ضروری می کند. هنگام جراحی ایمپلنت، برادیکارری (کاهش ضربان قلبی)نابجا ممکن است موجب مرگ ناگهانی شود.
اگر نبض بیمار را به کمتر از ۶۰ ضربان در دقیقه کاهش پیدا کند و همراه با عرق ، ضعف ، درد قفسه سینه یا تنگی نفس باشد ، جراحی ایمپلنت باید متوقف شود، به بیمار باید اکسیژن داده شود و به سرعت کمک های پزشکی فراهم شوند. افزایش تعداد نبض با ریتم نرمال ( بیش از ۱۰۰ ضربان در دقیقه) تا کیکاری سینوسی خوانده می شود . این تعداد نبض در طی انجام حرکات ورزشی و یا در حالت اظطراب نرمال است. اما اگر بیمار غیر مضطرب نبض بیش از ۱۰۰ ضربان در دقیقه داشته باشد، مشاوره پزشکی توصیه می شود.
در بیمارانی که کم خونی یا خونریزی شدید داشته اند ضربان قلب برای جبران کمبود اکسیژن در بافت ها بالا می رود. بنابراین به هنگام مشاهده خونریزی زیاد طی جراحی ، فشار خون و تعداد نبض را اندازه گیری کند ، با بالا رفتن آنها میزان خونریزی افزایش بیشتری پیدا می کند. تعداد نبض و حرارت نیز با یکدیگر رابطه دارند. به ازای بالا رفتن حرارت بدن به میزان یک درجه ، تعداد نبض به اندازه ۵ ضربان در دقیقه افزایش می یابد . پرکاری تیروئید و بیماری قلبی حاد یا مزمن نیز ممکن است باعث تاکیکاردی سینوسی شوند.
تاکیکاردی دهلیزی پاروکسیمال وضعیتی است که در آن دوره های تپش قلب به مدت چند دقیقه یا چند هفته طول می کشد . تمام این حالات جراحی را مآثر می کنند یا ممکن است ورم پس از جراحی را افزایش دهند . افزایش تورم احتمال ایجاد عفونت ها و مشکلات در طول هفته های با اهمیت اولیه پس از جایگذاری ایمپلنت را افزایش می دهد . این مساله ممکن است کارکرد ایمپلنت برای بیمار را در سال های آینده زیر سوال ببرد.
ریتم نبض :
دو نوع ریتم نبض غیر نرمال مشاهده شده است : منظم و نا منظم
ریتم غیر طبیعی منظم که با فعالیت افزایش می یابد می تواند نشانه فیبریلاسیون دهلیزی باشد . این مساله می تواند در اثر پر کاری تیروئید، تنگی دریچه میترال و بیماری قلبی ناشی از فشار خون بالا ایجاد شود و باید قبل از انجام جراحی ایمپلنت مورد ارزیابی قرار گیرد . می توان برنامه های کاهش استرس را برای این بیماران اجرا کرد و حتی ممکن است در صورت شدید بودن موارد غیر منتظره جراحی ایمپلنت برای این بیماران توصیه نشود. یک نوع ریتم غیر طبیعی و نا منظم نبض، انقباضات نابالغ بطنی ( PVCs) نام دارد که به شکل یک مکث مشخص در ریتم نرمال نبض مشاهده می شود.
این وضعیت می تواند در ارتباط با خستگی ، استرس یا استفاده زیاد از تنباکو یا قوه ایجاد شود ، هر چند که در هنگام آنفار کتوس میو کاردیال (سکته قلبی ) یا به هنگام آغاز ایست قلبی نیز مشاهده می شود. اگر در حین جراحی ایمپلنت پنج PVC یا بیشتر در عرض یک دقیقه ثبت شود، به ویژه اگر همراه با تنگی نفس یا درد باشد ، جراحی باید متوقف شود. باید به بیمار اکسیژن داده شود و در حالت سوپاین (دراز کش ) قرار گیرد و سریعا کمک های اولیه پزشکی برای او فراهم گردد.اگر تاریخچه پزشکی شامل بیماری های قلبی _ عروقی از جمله فشار خون بالا باشد، ریتم نبض باید یادداشت شود . مرگ ناگهانی در بیماران بالای ۳۰ سال دارای PVC شش برابر بیشتر از افراد جوانتر است.
قدرت نبض :
ممکن است تعداد و ریتم بیمار طبیعی باشد اما حجم خون می تواند خصوصیات نبض را تغییر دهد . نبض ممکن است بین قوی و ضعیف متغیر باشد که به این حالت ” پالسوس آلترنانز ” گفته می شود که در نارسایی بطن چپ قلب ، فشار خون بالای شدید سرخرگی و بیماری پیشرفته عروق قلب به وفور مشاهده می شود . جراحی ایمپلنت برای این بیماران منع می شود و مشاوره پزشکی همراه با معاینات الکتروکاردیو گرافیک برای تشخیص لازم است . اگر تشخیص پالسوس آلترنانز قطعی شود بیمار بیش از دو سال زنده نخواهد ماند.