زبان سیاه مودار با تجمع کراتین بر جوانه های چشایی نخی شکل سطح پشتی زبان تشخیص داده می شود که باعث ایجاد نمای ،مو مانند(hairy) می گردد. زبان مودار به طور واضح نشان دهنده افزایش ساخت کراتین یا کاهش در تفلس ( کاهش زمان نیمه عمر ) طبیعی کراتین است. زبان سیاه مودار تقریبأ در ۰/۵ درصد افراد دیده می شود. با وجود ایکه علت زبان سیاه مودار هنوز قطعی نیست اما دیده می شود که بسیاری از بیماران مبتلا افرادی هستند که بسیار سیگار می کشند (Heavy smoker).
سایر عوامل مربوطه احتمالی عبارتند از:
- درمان با آنتی بیوتیک
- بهداشت ضعیف دهان
- ضعف عمومی
- رادیوتراپی
- استفاده از دهانشویه های اکسید کننده یا آنتی اسیدها
- رشد بیش از حد ارگانیسمهای باکتریایی و قارچی
زبان مودار در اکثر مواقع خط وسط و فقط قسمت قدامی جوانه های چشایی کاسه ای شکل زبان را درگیر می کند. و به کناره های قدامی و طرفی کاری ندارد . جوانه های نخی شکل چشایی طویل گشته و اغلب قهوه ای زرد یا سیاه هستند چرا که رشد باکتریهای تولید کننده پیگمانها( رنگدانه ها ) یا رنگریزه حاصل از تنباکو یا غذا موجب ایجاد این شرایط شده است. گاهی ممکن است اکثر سطح پشتی زبان درگیر شود و موجب نمای ضخیم و پر مو شود.جوانه های چشایی نخی شکل متعدد منفرد طویل شده ممکن است با استفاده از گاز یا وسایل دندان پزشکی بلند شوند.
زبان مودار بطور عمومی بدون علامت است با این وجود گاهی بیماران از احساس یا مزه بد در دهان شکایت می کنند.اغلب تشخیص را می توان از طریق نمای بالینی انجام داد و به استفاده از بیوپسی ( نمونه برداری ) اکثرأ نیازی نیست.
زبان مودار یک وضعیت خوش خیم است و هیچگونه پیامد جدی ندارد.بزرگترین نگرانی اغلب نمای ظاهری
زبان و احتمالأ بوی بد مرتبط با این شرایط است.هرگونه عامل مستعد مانند تنباکو،آنتی بیوتیک ها یا دهان شویه ها باید حذف شوند و بیمار می بایست برای رعایت بهداشت دهان به عالی ترین نحو ممکن تشویق شود. تفلس (نیمه عمر) جوانه های نخی شکل زبان هایپر کراتوتیک(افزایش کراتین پیدا کرده) را می توان با تمیز کردن یا مسواک زدن با استفاده از مسواک یا Tongue Scraper (نوعی ابزار جهت برداشت از روی سطح دندان) تسریع کرد.