استوماتیت اوره ای
بیمارانی که نقص کلیوی حاد یا مزمن دارند بالا رفتن مشخص سطح اوره یا دیگر مواد زائد نیتروژن را در خون خود نشان می دهند استوماتیت اورمیک uremic stomatitis نمایانگر یکی از عوارض نسبتا ناشایع نارسایی کلیوی می باشد در دو گروه مورد بررسی که شامل ۵۶۲ بیمار مبتلا به نارسایی کلیوی بودند ، فقط ۸ مورد از این وضعیت مخاطی دهانی گزارش شد که این خود نشان از ناشایع بودن این وضعیت می باشد.
در هر صورت در بیماران مبتلا به uremic stomatitis این اختلال می تواند دردناک باشد .علت ایجاد ضایعات دهانی نامشخص است اما برخی از محققین پیشنهاد داده اند که اوره آز ( urease ) یک آنزیم که توسط میکروفلورهای ( باکتری های محیط دهان که در شرایط سلامت بیمار هیچگونه خطری برای بیمار ندارد و در اصل حضور این باکتری ها لازم است ) دهانی تولید می شود ممکن است اوره ترشح شده در بزاق را تجزیه نماید.
این تجزیه موجب رها شدن امونیوم ازاد میگردد که احتمالا مخاط دهان را تخریب می کند . هر چند که این موضوع به عنوان یک فرضیه قابل توجه و بررسی می باشد .
علائم کلینیکی استوماتیت اوره ای
اکثر بیماران مبتلا به اورمیک استوماتیت ، نارسایی حاد کلیوی دارند . شروع بیماری ناگهانی است و به شکل پلاک های سفید منتشر عمدتأ روی مخاط باکال ( مخاط گونه ای ) ، زبان و کف دهان دیده می شوند . بیماران امکان دارد از طعم ناخوشایند ، درد دهانی ، یا حس سوزش ضایعات شکایت داشته باشند و کلینیسین بوی آمونیاک یا اوره را در تنفس بیمار احساس می نماید .گاهی نمای کلینیکی این ضایعه شبیه لکوپلاکیای مویی دهانی oral hairy leukoplakia می گردد .
درمان استوماتیت اوره ای
در برخی موارد اورمیک استوماتیتیز ممکن است در طی چند روز بعد از دیالیز اصلاح شود . اگر چه در برخی موارد بیش از ۲ تا ۳ هفته طول می کشد . در موارد دیگر ، به نظر می رسد درمان با دهان شویه های اسیدی خفیف از قبیل هیدروژن پروکساید رقیق شده ، ضایعات دهانی را برطرف می کند.
برای کنترل درد در طی زمانی که ضایعات بهبود می یابند درمان ممکن است مانند استفاده از خرده های یخ یا بی حسی کننده های موضعی مانند لیدوکایین غلیظ یا دیکلونین هیدرو‌کلراید تجویز شود ، که این وضعیت به خوردن غذا توسط بیمار کمک شایانی خواهد نمود.
اگر چه نارسایی کلیوی خود به تنهایی تهدید کننده حیاط است اما حداقل یک مورد پلاک اورمیک ( uremic plaque ) که منجر به مرگ بیمار شده است گزارش شده است . تصور می شوداین اتفاق به علت جدا و رها شدن پلاک و نتیجتا انسداد راه هوایی بیمار رخ داده باشد.
که این موضوع نشانگر عوارض ناشی استوماتیت اوره ای می باشد تا در اثر خود بیماری به صورت اولیه و همانطور توضیح داده شد این وضعیت بسیار بسیار نادر می باشد. این پلاک های سفید دارای سطح ناهموار بوده و معمولا سطح شکمی زبان و‌کف دهان را تواما درگیر می نماید و همانطور مه توضیح داده شد در بیماران دیالیز کلیوی در بعضی از موارد بلافاصله پس از دیالیز و در بعضی دیگر دو تا سه هفته طول میکشد تا شروع اثر بهبودی مشاهده گردد.