ایدز و سارکوم کاپوزی در دندانپزشکی
سارکوم کاپوسی چیست ؟
ایدز و سارکوم کاپوزی – سارکوم کاپوزی یک نئوپلاسم عروقی (تومور با منشا عروقی) غیر طبیعی است که اولین بار در سال ۱۸۷۲ میلادی بوسیله موریس کاپوزی moritz kaposi ( به عبارت صحیح تر موریس کاپوشی ) توصیف شده است. پیش از بروز سندرم نقص ایمنی اکتسابی AIDS اپی دمیک ( شیوع ایدز ) یک تومور نادر بود.
در هر حال از ابتدای دهه ۱۹۸۰ به دلیل تمایل آن در بروز در افراد دارای ویروس نقص سیستم ایمنی HIV به سارکوم کاپوزی به تومور کاملا شایعی تبدیل شده است. شواهد اخیر بیان می کنند که سارکوم کاپوزی بوسیله هرپس ویروس انسانی ۸ ( هرپس ویروس مرتبط با سارکوم کاپوزی ) ایجاد می شود. ضایعه تمایل به ایجاد از سلول های اندوتلیال با شواهدی از منشأ لنفاوی دارد.
۴ نوع با نمای بالینی شناخته شده :
۱) کلاسیک
۲) آندمیک ( افریقایی)
۳) در ارتباط با سرکوب سیستم ایمنی یاتروژنیک Iatrogenic
۴) در ارتباط با ایدز
که در اینجا فقط مورد مرتبط با بیماری ایدز مورد بحث قرار خواهد گرفت.
سارمون کاپوزی (مرتبط با بیماری ایدز در دندانپزشکی ) یک نئوپلاسم ( تومور ) چند کانونی با منشأ سلول اندوتلیال ( منشا سلول های عروقی ) است. قبل از ظهور ایدز ، سارکوم کاپوزی ، در آمریکای شمالی کمیاب بود و بطور کلاسیک در افراد بالای ۶۰ سال یافت می شد. از آغاز اپیدمی HIV ، اکثر موارد در ارتباط با ایدز دیده شده است.
سارکوم کاپوزی با یک یا چند ضایعه پوستی یا مخاطی دهان آغاز می شود که البته نوع متعدد شایعتر است. تنه ، بازوها ، سرو گردن شایع ترین نواحی آناتومیک ابتلا هستند. ضایعات دهانی تقریبأ در ۵۰ درصد از بیماران مبتلا دیده می شود و در ۲۰ تا ۲۵ درصد بیماران نخستین محل درگیری است. با وجود اینکه هر نقطه ای از مخاط ممکن است درگیر شود، اما کام سخت ، لثه و زبان شایع ترین نواحی هستند.
هنگامی که ضایعات بر روی کام یا لثه حضور یابند ، نئوپلاسم می تواند به استخوان حمله کرده و‌موجب لقی دندان گردد.این ضایعات به شکل نواحی صاف با تغییر رنگ قهوه ای یا ارغوانی مایل به قرمز آغاز می شوند که با فشار سفید نمی شوند. با گذشت زمان نواحی درگیر به شکل پلاک ها یا ندول هایی در می آیند.
بیوپسی جهت تشخیص قطعی نیاز است،با وجود این تشخیص احتمالی برخی اوقات از طریق تظاهرات بالینی و تاریخچه انجام پذیر است. بایستی به خاطر آورد که ضایعات بالینی مشابه نیز می توانند در بیماران آلوده به HIV رخ دهند. این افراد آنژیوماتوز با سیلاز را نشان می دهند که پرولیفراسیون عروقی چند کانونی مرتبط با باسیل خراش گربه است.
سارکوم کاپوزی ، بدخیمی پیشرونده ای است که ممکن است به طور وسیعی به عقده های لنفی و سیستمهای مختلف گسترش یابد. درمان سیستمیک وسیع اغلب موجب تضعیف بیشتر سیستم ایمنی شده و بنابراین حساسیت بیمار به عفونت و سایر سزطان ها افزایش می دهد. نیل به درمان دائمی هنوز حاصل نشده است، با این وجود اکثرأ بیماران مبتلا به سارکوم کاپوزی مرتبط با ایدز بدلیل مشکلات دیگری چون عفونت های فرصت طلب ، جان خود را از دست می دهند.
بنابراین ، هدف درمانی اصلی تسکین بیمار است. سارکوم کاپوزی به رادیوتراپی و شیمی درمانی سیستمیک ( به تنهایی یا بصورت ترکیبی) مانند وین بلاستین ، وین کریستین ، اتوپوزید ، بلئومایسین، آدریامایسین ، استینومایسین D , دوکسوروبسین یا اینترفرون a پاسخ می دهد.
ضایعات دهانی بطور شایعی دلیلی برای نقایص بزرگی هستند که به دلیل درد ، خونریزی و اختلالات عملکردی ایجاد می شود. تزریق داخل ضایعه ای وین بلاستین در ضایعات دهانی موثر است و در صورت لزوم ممکن است تکرار شود . تزریق داخل ضایعه ای مواد اسکلروزان مانند سدیم تترادسیل سولفات در ضایعات مشکل ساز داخل دهانی که قطری کمتر از ۲/۵ سانتی متر دارند مؤثر است.
ضایعات مشکل ساز را نیز می توان از طریق حذف اکسیژنال به روش جراحی – کرایوتراپی ، laserablation و الکتروسرجری درمان نمود.نگرانی های موجود در باره استفاده از روش آخر وجود دارد چرا که ذرات ویروسی آئروسی شده و ممکن است تیم جراحی را در خطر قرار دهد.
بهبود واضح سارکوم کاپوزی در تعدادی از بیماران که درمان ضد ویروسی چون ایندیناویر ، ایتوناویر ، ساوئیناویر دریافت می کرده اند ،گزارش شده است . هنوز مشخص نشده است که این پاسخ به دلیل بهبود سیستم ایمنی میزبان است یا بدلیل اثر ضد ویروسی مستقیم علیه HHV -8 می باشد.