بهداشت دندان و روکش های دندان

روکش های دندان که به آن ها روکش پورسلین یا لمینت های پورسلین دندانی نیز می گویند در واقع پوسته هایی با ظرافت ویفر و دست ساز هستند که از موادی با رنگ مشابه به دندان ساخته شده و طوری طراحی می شوند که ناحیه جلوی دندان ها را پوشش داده و ظاهر فرد را بهبود بخشند. این پوسته و روکش ها در ناحیه جلویی دندان ها به هم متصل می شوند تا رنگ، اندازه، حالت و بلندی آن ها را تغییر دهند.

روکش های دندانی از ماده پورسلین و یا کامپوزیت های رزین ساخته می شوند. روکش های جنس پورسلین به نسبت روکش های رزینی مقاومت بیشتری در برابر لکه ها دارند و همچنین و مواد بازتاب کننده نور در دندان های طبیعی فرد را بهتر تقلید می کنند. برای انتخاب بهترین گزینه در زمینه روکش های دندانی بهتر است حتما این موضوع را با دندانپزشک خود مطرح کرده و به نتیجه گیری برسید.

• روکش های دندان چه نوع مشکلاتی را برطرف می کنند ؟

از روکش های ونیر دندان معمولا برای حل برخی از مشکلات استفاده می شود که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• دندان هایی که رنگ آن ها عوض شده است – این اتفاق ممکن است به خاطر درمان عصب کشی، استفاده از برخی داروها نظیر تتراسایکلین، استفاده افراطی از فلوراید و موارد دیگر رخ دهد. همچنین وجود حجم زیادی از پر کننده های رزینی که رنگ دندان را برمیگردانند یک عامل دیگر است.
• دندان هایی که ساییده شده اند
• دندان هایی که شکسته و یا لب پر شده اند
• برای دندان های ناهماهنگ، نا مرتب و یا با شکل های عجیب و نامناسب (به عنوان مثال کج بودن آن ها و یا وجود فاصله)
• وجود دندان هایی با فاصله از هم (برای بستن فاصله بین دو دندان)

• پروسه قرار دادن روکش های ونیر دهان و دندان چیست؟

برای قرار دادن این روکش های زیبایی ونیر بر روی دندان ها، پزشک شما باید سه کار مهم را انجام دهد. یک مورد برای دادن مشاوره و رسیدن به نتیجه گیری و دو مورد دیگر برای ساخت روکش ها و قرار دادن آنها بر روی دندان های شما. یک دندان و یا چند دندان می توانند به صورت همزمان در پروسه قرار دادن روکش ونیر شرکت داشته باشند. در ادامه روش انجام این پروسه را به شکل کامل توضیح داده ایم.

• • تشخیص و برنامه ریزی درمانی اولیه :

    این مرحله اول به فعالیت کافی و مناسب شما نیاز دارد. به دندانپزشک خود بگویید که برای این کار به چه نتایجی فکر می کنید و دوست دارید خروجی کار چه باشد. در حین این قرار ملاقات، دندانپزشک نگاهی به دهان و دندان های شما خواهد داشت تا ببیند آیا روکش های ونیر گزینه مناسبی برای شما هستند یا خیر و همچنین پروسه مد نظر را به شما توضیح دهد و محدودیت های آن را نیز به شما شرح دهد. او همچنین ممکن است تصاویر اشعه ایکس تهیه کند تا تصویری کامل و مناسب از وضعیت دهان و دندان های شما داشته باشد.

  • آماده شدن برای روکش های ونیر:

    برای آماده کردن یک دندان برای این پروسه، دندانپزشک شما حدود یک تا دو میلیمتر از مینای دندان روی سطح خروجی را بر می دارد. ضخامت این میزان از مینای دندان تقریبا برابر با روکش های ونیر است که می خواهند بر روی سطح دندان ها سوار شوند. قبل از این که دندانپزشک بخواهد برداشتن لایه باریک مینای دندان را شروع کند، شما و او در زمینه استفاده از بی حسی موضعی در ناحیه مربوطه صحبتی خواهید داشت. سپس دندانپزشک شما یک مدل یا طرح از دندان شما می سازد. این مدل به یک آزمایشگاه دهان و دندان ارسال می شود که در نهایت بر اساس آن طرح روکش ونیر اختصاصی شما طراحی خواهد شد. معمولا ۲ تا ۴ هفته طول می کشد تا دندانپزشک شما روکش های اختصاصی دندان هایتان را از آزمایشگاه دریافت کنند. برای هر دندانی که شکل بدی گرفته باشد می توان از روکش های ونیر موقتی استفاده کرد.

  • قبل از این که روکش ونیر به شکل دائم بر روی دندان شما سوار شود، پزشک معالج آن را به صورت موقت بر روی دندان قرار می دهد تا رنگ و اندازه آن را به خوبی تست کند. او ممکن است پروسه برداشتن و قرار دادن آن روی دندان را تا چند بار تکرار کند تا به اندازه و شکل ایده آل برسد. رنگ روکش ها را نیز می توان به کمک مایع چسبنده خاصی که در پروسه استفاده می شود تغییر داد. سپس برای این که دندان شما برای روکش ونیر خود آماده شود، اول تمیز شده، صیغل خورده و قلم خواهد خورد.

مورد آخر منجر به این می شود که دندان سختی کافی را برای چسبیدن روکش به خود به دست آورد. یک چسب با سیمان خاص بر روی روکش قرار می گیرد و سپس روکش بر روی دندان شما قرار می گیرد. پس از این که روکش به خوبی روی دندان شما سوار شد، دندانپزشک زیبایی از یک نور قوی و لیزری استفاده می کند و آن را به روکش می تاباند که این نور منجر به فعال شدن مواد شیمیایی در داخل چسب می شوند و آن را بسیار محکم خواهند کرد. مرحله آخر حذف هرگونه مایع و چسب اضافی، بررسی وضعیت گاز گرفتن توسط دندان ها و ایجاد هرگونه تغییرات نهایی و مورد نیاز در روکش های ونیر است. دندانپزشک شما ممکن است از شما بخواهد تا برای ویزیت مجدد پس از چند هفته به پیش وی برگردید تا نحوه واکنش لثه های شما به وجود روکش های جدید را ارزیابی کند و دوباره محل قرارگیری آن را بر روی دندان چک کند.

• مزیت های روکش های ونیر زیبایی دندان چه هستند ؟

این روکش ها طبعا دارای مزایا و نکات مثبتی هستند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• آن ها شباهت زیادی به دندان های طبیعی افراد دارند
• بافت های لثه به خوبی با ماده پروسلین ترکیب می شود
• روکش های پروسلین مقاومت خوبی در برابر لکه ها دارند
• رنگ یک روکش ونیر پروسلین می تواند جوری انتخاب شود که در نهایت دندان های تیره را روشن و زیبا نشان دهد
• استفاده از روکش های ونیر یک راهکار مناسب و مقرون به صرفه به نسبت تغییر رنگ و شکل دندان ها به شمار می رود؛ برخلاف تاج های دندان که نیاز به تغییر حالت بسیار زیاد دندان ها قبل از قرار گرفتن روی آن ها دارند، برای روکش های ونیر عموما چنین چیزی نیاز نیست. این روکش ها یک جایگزین قوی و زیباتر هستند.

• نکات منفی استفاده از روکش های ونیر چه هستند؟

علاوه بر مزیت هایی که در بالا به آن ها اشاره شد، استفاده از این روکش ها نیز نکات منفی خاص خود را شامل می شود که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:

• این پروسه برگشت ناپذیر است
• روکش های ونیر به نسبت روکش های کامپوزیت رزین گران تر هستند
• در صورت شکستن و یا لب پر شدن نمی توان روکش های ونیر را تعمیر کرد
• از آن جایی که مینای دندان حذف می شود، دندان های شما نسبت به غذاهای سرد و داغ و نوشیدنی ها حساس تر خواهند شد.
• روکش های ونیر ممکن است دقیقا هم رنگ و مطابق با دیگر دندان های شما نشوند. همچنین پس از قرار دادن روکش ونیر بر روی دندان، دیگر امکان تغییر رنگ آن وجود ندارد. اگر برنامه دارید تا دندان های خود را سفید کنید، باید قبل از استفاده ونیر این کار را انجام دهید.
• با این که احتمال این موضوع پایین است، اما احتمال جدا شدن و افتادن روکش های ونیر وجود دارد. برای پایین آوردن احتمال رخ دادن چنین چیزی هرگز ناخن های خود را گاز نگیرید، مداد را نجوید و یخ یا دیگر اشیای سخت را گاز نگیرید. همچنین از قرار دادن دندان های خود تحت فشار اضافه خودداری کنید.
• احتمال پوسیده شدن دندان هایی با روکش ونیر نیز وجود دارد. در نتیجه پوشاندن تمامی قسمت های دندان با یک تاج ضروری است.
• روکش های ونیر برای افرادی که دندان های نا سالمی دارند ( به عنوان مثال پوسیدگی دندان داشته و یا بیماری فعال لثه دارند) گزینه مناسبی نیستند. آن دسته از افراد با دندان های ضعیف شده ( در نتیجه پوسیدگی، شکستگی و پرکردگی های بزرگ دندان) و آن هایی که میزان مینای دندان آن ها بر روی سطح بیرونی کم است نیز نباید به سراغ روکش های ونیر بروند.
• افرادی که عادت دارند دندان های خود را به هم فشار دهند نیز گزینه های ضعیفی برای روکش های پروسلینی ونیر هستند چرا که این کار می تواند منجر به شکستن و لب پر شدن روکش های ونیر می شود.

• روکش های ونیر دهان و دندان تا چه مدت باقی می مانند؟

روکش های ونیر عموما بین ۷ تا ۱۵ سال در دهان افراد دوام دارند. پس از این مدت زمان، باید روکش ها را تعویض کرد.

• آیا روکش های ونیر دهان و دندان نیاز به توجه ویژه دارند؟

این روکش های زیبایی معمولا نیاز به توجه ویژه ای ندارند. داشتن بهداشت مناسب دهان و دندان خود را ادامه دهید و حتما مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و از دهان شویه های ضدعفونی کننده استفاده کنید.

با این که روکش های ونیر در برابر لکه ها مقاوم هستند، دندانپزشک شما ممکن است پیشنهاد کند از غذا و نوشیدنی هایی که منجر به بروز لکه می شوند خودداری کنید. به عنوان مثال قهوه، چای و یا شراب قرمز.

• آیا جایگزینی برای روکش های ونیر وجود دارد؟

بله، از جمله جایگزین های این روکش ها می توان به تاج دندان و یا باندینگ اشاره کرد. روکش ونیز یک گزینه معمولی و مناسب است. این روکش ها به درد افرادی می خورند که می خواهند نمای دندان های خود را تا حد زیادی تغییر دهند. این روکش ها با باندینگ بر روی دندان قرار می گیرند، اما نه تا اندازه ای که به تاج دندان نیاز باشد.