دکتر مهیار : قبل از بحث پیرامون چگونگی هیپنوتیزم بیمار، لازم است در زمینه ماهیت کلی روند هیپنوتیزم درمانی توضیح مختصری داده شود. که اصلا آیا هیپنوتیزم خطرناک است؟ اصلا هیپنوتیزم چیست؟ و …

هیپنوتیزم چیست ؟

یکی از تعاریف رایج در هیپنوتیزم ، حالتی است که در نتیجه توجه متمرکز و افزایش پذیرش ایجاد می شود و دارای سه نمای همزمان با درجات مختلف می باشد که شامل:

۱-تجزیه یا انتزاع (Dissociation)

۲-جذب ( Absorption)

۳-تلقین پذیری (Suggestibility)

انجمن روان شناسی امریکا در تلاش است جهت جلوگیری از جهت گیری نادرست ، هیپنوتیزم را چنین تعریف می کند :

روشی است که طی آن تغییراتی در حواس ، ادراک ، افکار ، احساسات یا رفتار ، القا و ایجاد می شود.

وضعیت یا حالت هیپنوتیزم معمولا از طریق بکارگیری روشی القایی بوجود می آید، ولی ممکن است بطور خود به خودی نیز رخ دهد. افراد مختلف هیپنوتیزم را بصورت های مختلف و گوناگون تجربه می کنند. بعضی آنرا به صورت تغییری در حالت هوشیاری شرح می دهند ، و بعضی دگر آنرا حالتی از آرامش همراه با توجهی متمرکز بیان می کنند. به علاوه افراد مختلف در پاسخ دهی به هیپنوتیزم متفاوتند ، بطوری که بعضی بسیار هیپنوتیزم پذیر و بعضی دگر کمتر.

بطور کلی اعتقاد بر این است که هیپنوتیزم تسهیل کننده است ( یعنی در هنگام هیپنوتیزم بیمار با توجه به اینکه تمرکز افزایش یافته، بیمار بصورت داوطلبانه در فرایند درمان خود ، حضور فعال تری دارد) زیرا به درمان گر فرصت می دهد که با فرصت بیشتر بیمار را متوجه عقاید و انگیزه هایش کنند. به عبارتی هیپنوتیزم فرصتی برای بیماران گرامی خواهد بود تا نه تنها در فرایند درمانی خودشان ، شرکت نموده بلکه این حضور را فعال تر و پر رنگ تر کرده و از تمام ظرفیت های درونی خود در کنترل اگاهانه احساسات استفاده نموده و به آن احساس احاطه و تسلط فردی بیش‌تری دهد.

چه موقع هیپنوتیزم مفید و موثر خواهد بود ؟

زمانی که بیمار انگیزه بالایی برای غلبه بر مشکلش را داشته باشد، و نیز وقتی که درمانگر در دو زمینه ی هیپنوتیزم و در ملاحظات کلی مربوط به درمان مشکلی خاص ، بخوبی آموزش دیده باشد، هسپنوتیزم بهترین اثر را خواهد داشت.

به نظر می رسد بعضی اشخاص استعداد و ظرفیت هیپنوتیزمی سرشتی بالاتری دارند و این ظرفیت ممکن است به آنها فرصت دهد از فرایند هیپنوتیزم در درمان خود آسان‌تر و سریع تر بهره گیرند. همچنین بدون شک در مواردی چنانچه قبل از انجام هیپنوتیزم ارتباط درمانی صمیمانه و قابل اعتمادی با بیماران برقرار گردد، هیپنوتیزم کمک بیش‌تری به درمان خواهد کرد. بر عکس وقتی که بیمار ( یا حتی درمان گر ) انتظارات واقع بینانه ای از هیپنوتیزم نداشته باشد ( مثلا انتظار معجزه یا این که هیپنوتیزم دروغ سنج است ) یا در انگیزه آنها دوگانگی وجود داشته باشد ، هیپنوتیزم کمتر موثر خواهد بود.

این موضوع را لطفا در ذهن خود داشته باشین ، هیپنوتیزم مانند هر روش درمانی دیگر ، برای بعضی از بیماران با بعضی از مشکلات می تواند فوائد عمده ای داشته باشد، و نیز درست مانند هر روش درمانی دیگر ممکن است موفق نباشد.

این موضوع را لطفا در ذهن خود داشته باشین ، هیپنوتیزم مانند هر روش درمانی دیگر ، برای بعضی از بیماران با بعضی از مشکلات می تواند فوائد عمده ای داشته باشد، و نیز درست مانند هر روش درمانی دیگر ممکن است موفق نباشد. به همین دلیل قویا تاکید بر آیند موضوع است که کلمه ای به نام هیپنوتیزور وجود ندارد بلکه به جای آن می توان آزرده کلمه مراقبین حرفه ای سلامت استفاده نمود که همراه با سایر ابزارهای حرفه ابر ( جهت حفظ سلامت کلی جامعه ) هیپنوتیزم را بکار می گیرند.

اعتقاد بر این است هیپنوتیزم باید با رعایت موازین اخلاقی بکار گرفته شود . هیچ مراقب بهداشتی حرفه ابر رسمی مجاز نیست به منظور سرگرمی مردم ، آنها در جامعه به نمایش بگذارد . تنها فراگیری هیپنوتیزم کسی زار مجاز نمی کند تا به عنوان یک روان شناس و یا روان درمان و یا حتی درمان گر مسائل پزشکی عمل کند بلکه علاوه بر آموزش اصول علمی درست ، درمان گر باید در زمینه تخصصی حرفه ای تحت درمان بیماران ( مثلا یک دندان پزشک) دوره های دانشگاهی دیده باشد تا بتواند بر اساس اصول علمی و رعایت موازین اخلاقی در زمینه تخصصی دانشگاهی خود به فرایند درمان بیماران گرامی کمک کنند.