سیفلیس و تظاهرات آن در دهان و دندان
سیفلیس یا سفلیس (به فرانسوی: Syphilis) نوعی بیماری آمیزشی است که از باکتری ترپونما پالیدوم ناشی میشود. اولین بار فریتز شادین و اریش هوفمان در سال ۱۹۰۵ باکتری مولد این بیماری یعنی ترپونما پالیدیوم را شناسایی کردند.
سیفلیس میتواند در یکی از این چهار مرحله اولیه، ثانویه، نهفته و سوم ظاهر شود. سیفلیس اولیه از طریق ارتباط مستقیم جنسی بازخمهای عفونی شخص مبتلا به این بیماری عارض میشود. سیفلیس ثانویه به شیوههای مختلفی ظاهر میشود و علایم آن غالباً پوست، غشاء مخاطی و غدد لنفاوی را درگیر میکند. در سیفلیس نهفته عفونت با استفاده از سرمشناسی شناسایی میشود و در آن علایم بیماری مشاهده نمیشود. مرحله سوم به سه شکل دمل سیفلیسی، سیفلیس عصبی متاخر و سیفلیس قلبی–عروقی تقسیم میگردد و در یک سوم افراد آلودهای که تحت درمان قرار نمیگیرند بروز میکند. همچنین ابتلا به سیفلیس به صورت مادرزادی نیز میتواند در دوران بارداری یا هنگام زایمان رخ دهد و دو سوم نوزادان سیفلیسی بدون علایم این بیماری به دنیا میآیند.
راه اصلی انتقال سیفلیس آمیزش جنسی است؛ اما میتواند در دوران بارداری یا هنگام زایمان هم از مادر به جنین منتقل و منجر به سیفلیس مادرزادی شود. این بیماری میتواند با بوسهزدن بر روی محلی در نزدیکی زخم و نیز از راه دهانی، مهبلی و آمیزش جنسی مقعدی، انتقال یابد، اما نمیتواند از طریق صندلی توالت، فعالیتهای روزانه، وانهای داغ یا استفاده مشترک از ظروف غذا یا لباس منتقل شود. سیفلیس معمولاً با زخمهای بدون درد روی اندام تناسلی یا در دهان یا مقعد (عفونت اولیه) شروع میشود. پس از این مرحلهباکتریها ممکن است تا سالها در بدن به صورت نهفته و غیرفعال باقیمانده و پس از آن دوباره فعال شده و مرحله بعدی سیفلیس بروز کند؛ بنابراین تشخیص بالینی سیفلیس در ابتدای بیماری دشوار بوده و تأیید ابتلا به این بیماری، از طریق آزمایش خون یا با بررسی میکروسکوپی امکانپذیر است.
هیپوپلازی سیفیلیتیک :
سیفلیس مادر زادی منجر به طرحی از هیپوپلازی مینا می شود که کاملا شناخته شده است ، اما امروزه آنقدر نادر است که توضیح زیادی در مورد این ضایعه نیاز نیست . دندان های قدامی که به علت سیفلیس دچار تغییر شده اند ، انسیزورهای هاچینسون نامیده می شوند و دارای تاجی مشابه پیچ گوشتی با لبه صاف هستند و بیشترین عرض دندان در قسمت ۱/۳ میانی تاج دندان دیده می شود و لبه انسیزال حالت جمع شدگی دارد . بخش میانی لبه انسیزال اغلب دارای یک بریدگی هیپوپلاستیک مرکزی است . دندان های خلفی تغییر یافته ، مولرهای شاه توتی شکل نامیده می شوند و دارای میزهای اکلوزالی فشرده شده و آناتومی سطحی سازمان نیافته می باشند که شبیه سطح پر از بر آمدگی شاه توت است .
درمان سیفلیس و پیش آگهی :
بیشتر نقایص مینایی ، مربوط به زیبایی است تا مشکلات مربوط به عملکرد دندانی. غالبآ میکروابرژن سطحی برای درمان فلوئوروزیس دندانی بسیار مناسب است . که باغی بهبود همیشگی و واضح تغییر رنگ سطحی قهوه ای یا زرد در این دندان ها می شود .بهبود لکه های سطحی سفید معمولا نیازمند ترمیم های دندانپزشکی بیشتری هستند. انواع دیگر هیپوپلازی مینا ناشی از عوامل محیطی با افزایش شیوع پوسیدگی همراه شده اند و در یک گزارش میزان پوسیدگی در بیماران با این نقایص مینایی بیش از دو برابر اعلام شده است. تصور می شود کاهش مقاومت به پوسیدگی، ثانویه به از بین رفتن موضعی مینا یا به یا به دلیل مینای ناقص باشد . در مناطقی که بیشترین افزایش شیوع پوسیدگی دیده می شود ، نقص مینایی تمام ضخامت مینا را درگیر ساخته است . دندان های درگیر از نظر زیبایی و عملکرد را می توان توسط انواعی از روش هایی که برای تامین زیبایی مناسب هستند ترمیم نمود ، به عنوان مثال:
-
ترمیم های رزین کامپوزیت Acid-Etched
-
ونیرهای لیبرال
-
کراوان های کامل