آریتم مولتی فرم یک شرایط تاول زننده زخمی شونده پوستی مخاطی با علت نامشخص است. این حالت احتمالا یک شرایط وابسته به سیستم ایمنی است هر چند علت آن بسیار کم شناخته شده است.
در حدود ۵۰٪ موارد ، پزشک می تواند یک عفونت افزوده مثل هرپس سیمپلکس یا مایکوپلاسما پنومونیه یا در معرض یکی از داروها و درمان های متنوع بخصوص آنتی بیوتیک ها و ضد درد ها را تعیین کند. این عوامل می توانند ناهماهنگی ایمونولوژیک که این بیماری را ایجاد می کند تشدید نمایند. تکنیک های پیچیده در بیولوژی مولکولی حضور DNA ی هرپس سیمپلکس را در بیمارانی با آریتم مولتی فرم عود کننده نشان داده اند که این مورد یک اتفاق ایمونولوژیک تشدید کننده را تأیید می کند . جالب اینکه مطالعات ایمونوفلورسانت مستقیم و غیر مستقیم غیر اختصاصی اند و در تشخیص بجز در مورد سایر بیماری های وزیکولوبولوز مؤثر نیستند.
نمای بالینی:
آریتم مولتی فرم معمول یک شروع حاد دارد و ممکن است طیف وسیعی از بیماری های بالینی را نشان دهد. در انتهای خفیف طیف بیماری ، زخم در ناحیه صورت اتفاق می افتد که ابتدا مخاط دهان را درگیر می کند در شدید ترین فرم آن و زخمی شدن تمام پوست و سطوح مخاطی ممکن است دیده شود ( که در این صورت دچار نکرولیز سمی اپی درمال یا بیماری لیل نامیده می شود ) بیماران معمولا جوانانی در سنین ۲۰ یا ۳۰ سالگی هستند و مردان بیش از زنان مبتلا می شوند.
علائم پرودرمال شامل تب، مالازمی، سردرد و گلو درد است که تقریبا یک هفته پیش از شروع رخ می دهد . هرچند بیماری خود محدود شونده است اما ۲ تا ۶ هفته به طول می انجامد.حدود ۲۰% بیماران دوره های عود را معمولا در بهار و پاییز تجربه میکنند.
ضایعات پوست آریتماتوز در حدود ۵۰% موارد رخ می دهند. یک تنوع از نحوه بروز ( مولتی فرم = چند شکلی ) ممکن است دیده شود. به طور معمول ضایعات اولیه روی انتها بروز میکند و تخت گرد و ترمز تیره هستند . ضایعات ممکن است کمی برآمده شود و تبدیل به بعد بولهای با مرکز نکروتیک شوند. گاهی اوقات ضایعات خاص پوستی به وجود می آیند که شدیدا برای این بیماری تعیین کننده اند .
ضایعات به صورت حلقه های هم مرکز آریتماتوز تداعی کننده لیبل یا چشم گاو (ضایعات هدفی target lesion) بروز می کنند.
ضایعات دهانی به صورت لکه های آریتماتوزی که تحت نکروزاپی تلیالی واقع می شوند و تبدیل به زخم های اروزیونهای بزرگ کم عمق با حاشیه ی نامنظم می شوند .دلمه های هموراژیک روی ناحیه ی ورمیلیون لب شایع است.
ضایعات دهانی مثل ضایعات پوستی به سرعت پدیدار می شوند و ناراحت کننده اند .گاهی اوقات بیماران بدلیل عدم توانایی خوردن مایعات دراثر زخم های دهانی دهانی دهیدراته ( بیمار آب زیادی از دست داده و دچار عوارض ناشی از، از دست دادن آب می شود ) می شوند. زخم ها پراکنده اند. لب ها مخاط لب، مخاط گونه، زبان، کف حفره دهان و کام نرم شایعترین مناطق درگیری اند. عموما لثه و کام سخت نسبتا درگیر نمی شوند.
درمان و پیش آگهی:
درمان و کنترل آریتم مولتی فرم در این نوع که معمولا فرم مینور آریتم مولتی فرم هم نامیده می شود شامل استفاده از کورتیکوستروئید های سیستمیک بخصوص در مراحل اولیه بیماری است. گاهی اوقات ضایعات دهانی در بیمار با فرم میتور بیماری ممکن است به طرز مؤثری بوسیله کورتیکوستروئیدهای موضعی از قبیل شربت یا عصاره درمان شود . اگر یک داروی ایجاد کننده تشخیص داده شد یا مورد شک واقع شد باید به سرعت قطع شود.
اگر بیمار به دلیل عدم توانایی در خوردن و آشامیدن آب و مایعات به خاطر درد دهانی دی هیدراته شده باشد، باید مراقب بی حسی های موضعی که ایجاد تحریک بیشتر می نماید باشیم.
اگر دوره های تکرار شونده آریتم مولتی فرم ایجاد مشکل می کنند عامل ایجاد کننده مثل عفونت با هرپس ویروس یا در معرض دارو قرار داشتن باید جستجو شود . اگر بیماری بوسیله هرپس سیمپلکس ایجاد شده است درمان دهانی اسیکلوویر پیوسته می تواند از عودها جلوگیری کند.