پوسیدگی دندان بیماری عفونی قابل انتقالی است که با فعالیت میکروبها در سطح دندان آغاز می شود و در ساختمان آن پیشرفت می کند. لازم به ذکر می دانم به کلمه بیماری عفونی توجه ویژه ای باید داشته باشید چرا که این کلمه نشان دهنده قابل انتقال بودن پوسیدگی است،از این‌رو باید بهداشت دهان و دندان و استفاده کردن از وسایل یک بار مصرف را جدی فرض کرد.

برای ایجاد پوسیدگی ، مواد قندی هم باید در دسترس میکروبها باشند تا عامل تخریب کننده ساختار معدنی دندان یعنی اسید تولید گردد.در واقع پوسیدگی دندان تخریب بافتهای سخت دندان است که اولین سد در جلوگیری کردن از روند نابودی بافت دندان می باشد.وقتی یک بیماری در اثر فعالیت میکروبها ایجاد شود آن را بیماری عفونی می نامند و اگر بیماری بتواند از محلی به محل دیگر و پل از میزبانی به میزبان دیگر انتقال پیدا کند آن را قابل انتقال می گویند.
شایعترین محل های پوسیدگی:پوسیدگی تمام سطوح دندانی را یکسان مبتلا نمی کند. بلکه بعضی از سطوح دندان ها به علت وضعیت و یا موقعیت خاصی که دارند بیشتر دچار پوسیدگی می گردند.

این سطوح عبارتند از:

1. شیارهای موجود در سطح جونده، سطوح جونده دندانهای آسیاب ،مخصوصا در کودکان شیارهای باریک و عمیقی دارد که محیط مناسبی برای استقرار و رشد میکروب ها فراهم نموده و دندان از این محل دچار پوسیدگی می گردد. این امر بخصوص در مورد دندان های آسیا بیشتر رخ می دهد و باعث پوسیدگی زودرس آنها می شود.
2. سطوح بین دندانی، این ناحیه نیز به دلیل عدم توانایی بیمار در رعایت بهداشت براحتی قابل تمییز کردن نیست .بنابراین از نواحی حساس و مستعد پوسیدگی و بیماری لثه بشمار می آید.
3. طوق دندان یا ناحیه اتصال لثه با دندان،تجمع میکروبها معمولا در این ناحیه باعث بیماری لثه نیز می شود، مخصوصا اگر مسواک با تکنیک غلط همراه باشد این مساله تشدید می گردد.

نشانه های پوسیدگی دندان:

وقتی دندان ها دچار پوسیدگی می شود، ممکن است یک یا چند مورد از علامت های زیر را داشته باشد:

• تغیر رنگ مینای دندان، در محل پوسیدگی مینای دندان قهوه ای می شود.
• سوراخ شدن دندان در محل پوسیدگی:گاهی میزان این تخریب کم است و فقط با معاینه دقیق گاهی مقدار زیادی از دندان از بین می رود، به طوری که شخص که فکر میکند دندان او شکسته است.
• حساس بودن یا درد گرفتن دندان وقتی که دندان ها را روی هم فشار می دهیم.
• بوی بد دهان می تواند به علل مختلف ایجاد شود که یکی از علت آن پوسیدگی دندان ها است.
• گیر کردن مواد غذایی بین دندان ها و پاره شدن نخ دندان هنگام استفاده شود.

پوسیدگی دندان چرا و چگونه ایجاد می شود؟

چهار عامل موجب پوسیدگی می شود :

1. میکروب ها
2. مواد قندی
3. محیط مستعد
4. زمان

میکروب ها ، مواد قندی را تبدیل به اسید نموده و باعث می شوند PH محیط دهان (اسیدیته محیط دهان) به سمت محیط اسیدی گرایش پیدا کند، دندان ها در محیط اسیدی شروع به از دست دادن مواد معدنی خود (از قبیل فسفر و کلسیم ) و در نتیجه دندان درگیر تخلخل های ریز که در زیر میکروسکوپ نوری براحتی قابل بررسی بوده ،می شود.

محیط دهان قادر بوده به مدت ۳۰ دقیقه این مواد معدنی از دست رفته را جبران نماید و اگر روند از دست دادن مواد معدنی به علت عدم رعایت بهداشت ادامه پیدا کند ، بزاق قادر به جبران نخواهد بود و همین تخلخل های ریز منشا نفوذ و ایجاد پوسیدگی خواهد شد.
محیط مستعد هم به شروع و ایجاد پوسیدگی کمک خواهد کرد بدین ترتیب که اگر بیمار دندان های نابجا داشته باشد و از بهداشت خوبی برخوردار نباشد با باقی ماندن مواد غذایی ،مخصوصا مواد قندی این چرخه دوباره منجر به ایجاد محیط اسیدی و پوسیدگی خواهد شد.